بازسازی آزمایشگاه؛ گامی اساسی برای ارتقاء بهره‌وری، ایمنی و طراحی داخلی
بازسازی آزمایشگاه یکی از مهم‌ترین اقدامات برای نوسازی فضاهای تخصصی و علمی است که نقش مؤثری در ارتقاء بهره‌وری، افزایش ایمنی، بهینه‌سازی فضای کاری و همچنین ایجاد تجربه‌ای بهتر برای مراجعه‌کنندگان دارد. در این مسیر، رعایت اصول علمی، فنی و زیبایی‌شناسی نقش کلیدی دارد. در ادامه، با مهم‌ترین نکاتی که در فرایند بازسازی و نوسازی آزمایشگاه باید به آن‌ها توجه شود آشنا می‌شویم.
۱. ایمنی آزمایشگاه در بازسازی آزمایشگاه ؛ اولویت بی‌چون‌وچرا
در هر محیط آزمایشگاهی، ایمنی حرف اول را می‌زند. ایمنی آزمایشگاه باید در تمام مراحل بازسازی – از طراحی تا اجرا – در نظر گرفته شود. طراحی مسیرهای خروج اضطراری، استفاده از مصالح نسوز و مقاوم، نصب تهویه مناسب، سیستم اطفای حریق، و انتخاب سکوبندی‌هایی با جنس مقاوم در برابر مواد شیمیایی، از جمله موارد حیاتی هستند که نباید از آن‌ها غافل شد.
پیشنهاد می‌شود در زمان بازسازی، استانداردهای ایمنی بین‌المللی مانند OSHA یا ISO را نیز بررسی و در صورت نیاز اعمال کنید. این موضوع به‌ویژه برای آزمایشگاه‌های دارویی، شیمیایی و صنعتی اهمیت بیشتری دارد.
۲. هدف‌گذاری دقیق بازسازی
یکی از اشتباهات رایج در پروژه‌های بازسازی، شروع بدون برنامه‌ریزی است. برای موفقیت در بازسازی آزمایشگاه، ابتدا باید فهرستی از اهداف مشخص تدوین شود. آیا می‌خواهید فضای آزمایشگاه را گسترش دهید؟ بهره‌وری را بالا ببرید؟ مصرف انرژی را کاهش دهید؟ یا به دنبال به‌روزرسانی تجهیزات قدیمی هستید؟
در این مرحله، حتماً با مدیر فنی، پرسنل آزمایشگاه، طراح داخلی و مجری پروژه مشورت کرده و اولویت‌ها را با توجه به بودجه، زمان و نیازهای تخصصی تعیین کنید.
۳. سکوبندی و تجهیزات مدرن
سکوبندی آزمایشگاه نقش مهمی در راحتی، ایمنی و نظم فضای کاری دارد. سکوها باید متناسب با نوع فعالیت آزمایشگاه طراحی شوند؛ برای مثال، آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی نیاز به سطوح آنتی‌باکتریال دارند، در حالی‌که در آزمایشگاه‌های شیمیایی مقاومت در برابر اسیدها و بازها اهمیت بیشتری دارد.
استفاده از سکوبندی ماژولار، سیستم‌های تهویه‌ی موضعی (مانند هود شیمیایی)، و طراحی ارگونومیک می‌تواند علاوه بر افزایش ایمنی، بهره‌وری پرسنل را نیز به شکل چشمگیری بهبود بخشد.
۴. طراحی دکوراسیون داخلی آزمایشگاه
بازسازی فقط به ارتقاء تجهیزات محدود نمی‌شود؛ طراحی داخلی و تغییر دکور آزمایشگاه نیز اهمیت بالایی دارد. استفاده از رنگ‌های روشن مانند سفید، کرم یا آبی ملایم در دیوارها و سطوح، باعث می‌شود فضا تمیز و حرفه‌ای به‌نظر برسد. برای ایجاد تنوع و نشاط، می‌توان در بخش‌هایی مانند اتاق انتظار از رنگ‌های گرم استفاده کرد.
همچنین طراحی مینیمال، استفاده از طبقه‌بندی‌های پنهان، حذف تجهیزات غیرضروری از دید عموم، و به‌کارگیری متریال‌های باکیفیت در کف‌پوش، دیوارپوش و سقف، تأثیر چشمگیری در ظاهر حرفه‌ای و عملکرد بهینه فضا خواهد داشت.
۵. نورپردازی مناسب
نور کافی و استاندارد، یکی از مهم‌ترین عناصر در طراحی یک آزمایشگاه موفق است. نورپردازی آزمایشگاه باید به‌گونه‌ای باشد که علاوه بر ایجاد روشنایی کافی برای کار دقیق، موجب خستگی چشم نشود. استفاده از نورهای مخفی در سقف، نورهای موضعی LED و بهره‌گیری از نور طبیعی (در صورت وجود پنجره) توصیه می‌شود.
در بخش‌هایی مانند اتاق آنالیز یا نمونه‌گیری، نور باید یکنواخت و بدون سایه باشد. همچنین باید از استفاده از نورهای رنگی یا چشم‌زن پرهیز کرد.
۶. توجه ویژه به اتاق انتظار آزمایشگاه
اتاق انتظار آزمایشگاه، اولین نقطه تماس مراجعه‌کننده با مجموعه شماست. این فضا باید به گونه‌ای طراحی شود که هم حس آرامش را منتقل کند و هم کارآمد باشد. صندلی‌های راحت، چیدمان منظم، وجود تجهیزات رفاهی مانند آب‌سردکن، ضدعفونی‌کننده، کتابچه‌های آموزشی و مجلات، همگی به تجربه مثبت مراجعه‌کننده کمک می‌کنند.
کانتر پذیرش نیز باید به‌گونه‌ای طراحی شود که تسلط کافی بر فضای ورودی داشته باشد و مراجعه‌کننده بتواند به‌راحتی آن را پیدا و مراجعه کند.
۷. اتاق نمونه‌گیری؛ ترکیب سادگی و بهداشت
اتاق نمونه‌گیری آزمایشگاه باید ساده، بهداشتی و آرام باشد. از چیدمان شلوغ و وسایل غیرضروری پرهیز کنید. تنها وسایل موردنیاز باید در معرض دید باشند و بقیه ابزارها در قفسه‌های بسته یا طبقات مخفی قرار گیرند. استفاده از رنگ‌های خنثی و روشن، همچنین تهویه مناسب، حس پاکیزگی و آرامش را به بیمار منتقل می‌کند.
همچنین، مسیر رفت‌وآمد بیمار و پرسنل باید بدون تداخل و گره‌خوردگی طراحی شود تا از ایجاد استرس یا سردرگمی جلوگیری شود.
۸. بهره‌گیری از مشاوران متخصص برای بازسازی آزمایشگاه
بازسازی آزمایشگاه یک پروژه تخصصی و چندبُعدی است. همکاری با مشاوران حرفه‌ای در حوزه طراحی داخلی آزمایشگاه و همچنین مشورت با تکنسین‌های باسابقه باعث می‌شود تا نتیجه نهایی هم از نظر عملکرد و هم از نظر زیبایی‌شناسی، رضایت‌بخش باشد. بهره‌گیری از تجربیات پیشین، شما را از آزمون و خطاهای پرهزینه نجات می‌دهد.
بازسازی آزمایشگاه یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه است که در بلندمدت، بازده کاری، ایمنی، و رضایت مراجعه‌کنندگان را افزایش می‌دهد. با رعایت اصول طراحی، مشاوره با متخصصان، و توجه به جزئیات مهم مانند نور، سکوبندی، و فضای انتظار، میتوانید محیطی کارآمد، مدرن و ایمن برای فعالیت‌های علمی و تشخیصی فراهم آورید. برای بهره گیری از مشاوران متخصص جهت بازسازی آزمایشگاه میتوانید از متخصصان ما در خورشید دیزاین بهره ببرید و با ما در ارتباط باشید
